Leven in het Moment

Leven in het moment, wat is dat?

Om duidelijk te weten hoe in het moment te leven dienen we eerst te weten wie in het moment leeft? Wie ben ik die in het moment moet leven? Een ingewikkelde vraag die we op verschillende manieren kunnen beantwoorden.

Wie ben ik? 

Dit is de vraag die Ramana Maharshi bijna honderd jaar geleden gebruikte om mensen te wijzen op hun ware zelf.

Een antwoord op deze vraag zou kunnen zijn: Ik ben een accountant met twee kinderen, een vrouw en een hond. Of ik ben een excentrieke student die houdt van een feestje. 

Dit antwoord bestaat echter alleen uit functies, eigenschappen of omstandigheden en heeft dus niet met jou te maken want als deze functies, eigenschappen of omstandigheden wijzigen ben ‘jij’ het niet meer.

Ok, een ander antwoord zou kunnen zijn: Ik ben vrolijk en zelden voel ik me vervelend. Echter dit zijn je gevoelens of je gedachten. Wat als deze gedachtes of gevoelens veranderen? Wie ben jij dan?

Het proberen te beantwoorden van deze vraag leidt ons naar het leven zelf. Datgene wat we daadwerkelijk zijn. De ruimte of het bewustzijn waarin alles zich afspeelt, zo ook het unieke, mooie, maar ook beperkte perspectief van ons lichaam.

Leven vanuit het verleden

De meeste mensen leven vanuit het verleden. Dit is onze overlevingsstrategie. Er gebeurt iets in onze omgeving, lichaam, gedachten of gevoelens wat we niet prettig vinden en proberen te ontdekken waarom dit komt en het vervolgens te voorkomen.

Stel ik voel me niet lekker nadat ik naar de snackbar ben geweest voor een patatje oorlog. Dit geeft ons lichaam aan, het vervelende gevoel in de maag, dat ontvangen we en we worden er ons bewust van. Vervolgens gaan we graven in ons geheugen en komen uit bij het patatje oorlog. Op dit moment kan de gedachte ontstaan dat we niet of nooit meer naar de snackbar moeten gaan of dat we niet of nooit meer een patatje oorlog moeten bestellen. We creëren een regel voor onszelf op basis van het verleden. Dit omdat er een verlangen is om niet meer dezelfde pijn te ervaren. Dit zien we als een ‘les’ waar we op kunnen bouwen.

Klopt dit verhaal echter? Komt de buikpijn echt door het recept van het patatje oorlog? Of ligt het aan de kwaliteit van de saus, het feit dat we niks gegeten hadden ervoor, dat we daarna 2 koffie dronken, dat het frituurvet al dagen niet vervangen was, dat er gluten in deze saus zaten, etc. etc.  Zeker kunnen we het niet weten want we kunnen nooit meer terug in het verleden om dit allemaal te onderzoeken of testen.

Wel hebben we nu onze toekomst beperkt. Het genot van een patatje oorlog op het juiste moment zit er niet meer in. Alles kent een tijd en een plek en dit patatje met mayonaise, pindasaus en misschien wat uitjes, kan zijn plek niet meer vinden in jouw realiteit.

Je kan je voorstellen dat de wereld niet vergaat als iemand geen patatje oorlog meer eet maar het is erger wanneer het gaat om kinderen die leren dat ze moeten presteren, iets niet kunnen, niet mogen of niet goed genoeg zijn.

In het hindoeïsme noemt men handelen op basis van het verleden: Karma. 

Karma is vaak verward met een reactie van het universum op iets dat je gedaan hebt uit het verleden maar dit is niet de ware betekenis van Karma. Karma doelt op dat je, op dit moment, een keuze maakt op basis van wat er in het verleden is gebeurt. Je bent niet vrij in dit moment, je maakt geen keuze op basis van dit moment, je flowt niet met dit moment, je zit vast in je karma.

Laat me je een vraag stellen: Waar zijn je gedachten op gebaseerd? Op het heden? Of het verleden?

Gedachten zijn de ‘lessen’ van het verleden gerelateerd aan wat er nu gebeurt. Stel iemand vraagt je een dag later: “Wat wil je eten bij de snackbar?” Dan zal er waarschijnlijk een gedachte komen: “In ieder geval geen patatje oorlog”. Dit is een typische (verleden) gedachte die de toekomst uitsluit. 

Andere vraag: “Waar zou jij willen doen over één jaar?” 

De normale manier waarop mensen deze vraag beantwoorden is naar hun geheugen gaan en denken over wat hun behoeftes of verlangens zijn geweest in het verleden. “Ik dacht vorige week dat ik graag piloot zou willen worden en ik dacht vandaag nog hoe vervelend ik het vind om stewardess te zijn.” Dus is het antwoord: “Ik wil over één jaar mijn vliegbrevet halen.” 

Op deze wijze nemen we vaak beslissingen in het moment. We handelen op basis van het verleden, namelijk we handelen op basis van onze gedachten. Geen verrassing dat we vaak dezelfde pijn, gebeurtenissen, acties, keuzes en resultaten krijgen als in het verleden. De geschiedenis herhaalt zichzelf. 

Een andere manier om hetzelfde te zeggen is we handelen uit ‘ego’. Met ‘ego’ doelen we niet op egoïstisch zijn maar doelen we op ons valse idee van individualiteit. Het idee dat wij een aparte entiteit zijn met een apart leven, ‘mijn’ leven, in plaats van het leven waar het individuele lichaam, de individuele gedachte en de individuele omstandigheid onderdeel van zijn. Er is namelijk geen individu of iemand die denkt of is. Er zijn alleen omstandigheden, gedachten, gevoelens en een lichaam ontsprongen uit het leven, als onderdeel van het totale leven. 

Leven in het moment

Het tegenovergestelde van leven in het verleden is leven in het moment. 

Leven in het moment wordt vaak aan gerefereerd als leven in het nu, wat betekent dat je niet denkt aan je verleden. Dit is echter een verwarring, ten eerste al omdat er de denkfout in zit dat je je eigen gedachten kan controleren. 

Leven in het moment gaat over niet handelen op basis van het verleden, niet handelen op basis van je Karma maar handelen in het nu, vanuit het nu. 

Hoe doe je dat?

Gedachten mogen er zijn, gevoelens mogen er zijn, omstandigheden ontstaan, het lichaam reguleert en wordt ouder. We hebben geen controle over deze verschillende lagen van zijn, hoogstens wat invloed en ze zijn constant aan het veranderen en aan het fluctueren.

Praktisch gezien betekent het dat je niet handelt op basis van je gedachten of gevoelens maar je je acties laat ontstaan. 

Het laten ontstaan van je acties is een concept waar veel mensen niet bekend mee zijn maar het is de natuurlijkste, meest relaxte en mooiste manier van leven, die je in eenheid brengt met het leven zelf.

Het is te vergelijken met (actieve) meditatie of in de flow zijn. Acties ontstaan en je hoeft er niks voor te doen. Als je sport en het gaat lekker, dan zit je niet na te denken wat je moet doen. Als je in meditatie er lekker in zit, ga je niet nadenken over hoe het gaat. Als je op een feestje staat en je hebt het naar je zin, denk je niet na over hoe je moet dansen. Je danst gewoon. Dit gebeurt eigenlijk continu. Het leven leeft al door je heen en vaak laat je het leven al doen wat het wil doen met je. Met name in de kleine dingen zoals de voorbeelden die ik hierboven noemde. 

Echter zitten we vaak in de weg van de vrije en natuurlijk actie die door ons wilt ontstaan doordat we er over na (moeten) denken, onszelf beperken of het idee hebben onszelf te kunnen controleren. Niet wetende dat elke keer dat het ons lukte het leven te controleren, het iets was wat het leven door ons deed, het gaf de inspiratie en de motivatie en het was een stuk makkelijker dan dat we tegen de flow in gingen. We handelen dus vaak op basis van gedachten, een gewoonte die we af mogen leren.

Ik daag je uit om te ontspannen, te relaxen terwijl je lichaam, je gedachten, gevoelens en omstandigheden dansen en doen wat ze moet doen. Laat het leven doen wat het wil doen en gebruik de evolutie met ons bewustzijn en ons grote brein niet tegen jezelf om jezelf ambitieus uit te putten op basis van pijn of angsten uit het verleden.

Je bent vrij, je bent het leven, je mag handelen op basis van het verleden of je mag leven in het moment. Aan jou de keuze. 

Ik weet dat je op dit moment voor jou de beste beslissing neemt en misschien is dat terug naar je gedachten en dat is ok, totdat je er klaar mee bent.

Met liefde,

Kees Blok

Kees Blok is a Certified Life Coach, Coaching People in Amsterdam and Remote to Reduce Stress and Improve Flow through Meditation and Coaching